Liberation Wandelroute Nijverdal

Memory Oorlogs- en Vredesmuseum

Het museum is ingericht als een themapark waarin de bezoeker de periode 1935-1945, vanaf de opkomst van het Nationaal Socialisme tot en met de bevrijding van Europa, stap voor stap beleeft. Dit museum wordt verbouwd en uitgebreid in 2019. Opening 31 okt. 2019. zie www.memorymuseum.nl voor info.

Het leken wel paaseitjes

Het is in Nijverdal op 22 maart 1945 een zonnige dag. Geen vuiltje aan de lucht. De bevolking is redelijk gewend geraakt aan de dreigende geluiden van bommenwerpers op weg naar Duitsland. De verrassing is groot als ‘s middags een formatie Amerikaanse vliegtuigen plotseling laag overkomt.

In de winter van 1944-1945 is in Nijverdal de spoorlijn Almelo-Zwolle al een aantal keren doelwit geweest van Amerikaanse bommenwerpers. Ook de stationering van de Duitse V1- en V2-raketinstallaties in de gemeente Hellendoorn vormen een belangrijk doelwit voor de luchtaanvullen.

De geallieerden proberen met deze bombardementen de aan- en afvoerroutes van de Duitsers te blokkeren. De bewoners rondom de spoorlijn in Nijverdal zijn voor zover mogelijk verhuisd of ergens anders naar toe getrokken.

Het is 22 maart 1945 eindelijk een mooie zonnige voorjaarsdag en de bewoners van Nijverdal zijn blij dat ze -zo vlak voor Pasen- hun was weer eens buiten kunnen ophangen, in de tuin kunnen werken of de vloeren weer kunnen schrobben.

Vader Auguste Lidolf en zijn zoon Eugène zijn die middag kersenpitten aan het poten. Het gezin Lidolf is vanuit Frankrijk naar Nijverdal verhuisd, omdat Auguste als monteur de machines weet te bedienen die de Nederlandsche Stoom Blekerij in Frankrijk heeft gekocht.

Zijn vrouw Louise is die middag niet thuis. Volgens ooggetuigen komen die middag kort na 4 uur plotseling 6 vliegtuigen laag over. Boven het centrum maken ze een scherpe bocht en men kon de piloten in de cockpit zien zitten. Tegelijkertijd zien ze dat er bommen worden uitgegooid.

Iemand zei: ’t leken wel paaseitjes, ’t was immers de week voor Pasen. Deze paaseitjes hadden echter eenverwoestende werking. Later blijkt dat tijdens dit vergissingsbombardement Nijverdal drie bombardementsgolven te verwerken krijgt waarbij 73 mensen het leven laten en er tientallen gewonden zijn.

Vader Auguste en zoon Eugène zijn ook omgekomen zullen Frankrijk nooit meer zien.

BC Sallandse Heuvelrug

In het Buitencentrum Sallandse Heuvelrug vind je alle informatie over de natuur, geologie en (cultuur)historie van dit unieke gebied. Informatiecentrum, winkel, sterrenwacht en een gezellige horeca locatie met een heerlijk terras. Tevens startpunt van vele wandel- en fietsroutes.

Schaapskooi Twilhaar

Op Twilhaar is na jarenlange afwezigheid weer een permanente schaapskudde en een fulltime herder, onder het toeziend oog van de Stichting Schaapskudde Sallandse Heuvelrug. De schapen helpen mee om de heide in stand te houden en om, net als vroeger te zorgen voor typische producten van de heide.

De schaapskooi van het Twilhaar is pas gebouwd in 1977. De schaapskooi is een echte potstal. De vloer ligt ruim een meter onder het maaiveld. De schapenmest, gemengd met heideplaggen werd hier verzameld. Eeuwenlang hebben de boeren op de zandgrond zo hun akkers vruchtbaar gemaakt.

Monument Rijkswerkkamp Twilhaa

Rijkswerkkamp Twilhaar - in eerste instantie opgezet als een werkverruimingskamp - werd in 1942 een joods werkkamp. De bezetter gijzelde in dit Nijverdalse kamp een kleine honderd joodse mannen, voornamelijk afkomstig uit Groningen.

Op 2 oktober van dat jaar werden de mannen via Westerbork afgevoerd naar de vernietigingskampen in het oosten van Europa, waar zij bijna allen zijn vermoord. Meer informatie op www.werkkamptwilhaar.nl

Na de oorlog werd het afgebroken, bomen groeiden waar eerst barakken stonden en van het bestaan van rijkswerkkamp Twilhaar was vrijwel niemand meer op de hoogte. Inmiddels is er een monument geplaatst, zijn de contouren van het kamp zichtbaar gemaakt en is een replica van de toegangspoort geplaatst.

Op het bord bij het monument staat de volgende tekst: In de periode van 1940 tot begin 1947 bevond zich hier het Rijkswerkkamp Twilhaar. Dit werkverschaffingskamp werd opgericht door de Rijksdienst voor de Werkverruiming en diende in de veertiger jaren van de vorige eeuw voor huisvesting van

werkloze mannen, die nuttig werk moesten verrichten in de bossen van de Sallandse Heuvelrug. Deze werkzaamheden betroffen voornamelijk het ontginnen van woeste gronden en de aanleg van paden en wegen in de bossen en op de heide.